Ξύλο απελέκητο

Βλέπω μια ταινία όπου ο καθηγητης φιλολογίας ακούει τους μαθητές του να κριτικάρουν τον Τσεχωφ και τους χαρακτήρες του.
Γιατί ειναι κλαψιάρης και δεν παίρνει ενα χαπι να συνεχίσει τη ζωή του και γιατί τους ζητάνε να λυπηθούν καποιον τόσο φανερά αποτυχημένο.

Ο καθηγητης κάνει ενα σχολιο περί ζαναξ και Αχαάβ (Μομπι Ντικ) και μετά ζητάει από εναν μαθητη του να του δώσει τον ορισμό του ανθρωπισμού.

"Πίστη στην κοινωνική ευθύνη, ατομικότητα με χρήση συμπάθειας και φαντασιας"
Πάνω κάτω.

Και μετά, ρωταει εναν άλλο σπουδαστη, αν ο σκοπός της φιλολογίας ειναι να περιγραφονται χαρακτήρες για να μπορούμε εμείς να τους κρινουμε.

Ο σπουδαστης απαντά όχι.
Και προσθετει... "ειναι για να νιώσουμε ό,τι νιώθουν".


Και κει, σ'αυτό το δίλεπτο ταινίας, ξεδιπλώθηκε αυτό που κάνω εδω, γιατί το κάνω.
Είναι τελικά ΟΛΑ θέμα παιδείας;

Εμαθα να διαβάζω λογοτεχνία και να συμπάσχω και άνοιξε το μυαλό μου, γι αυτό δεν κριτικαρω αλλα ακούω και συμπορευομαι;
Είναι οσοι μπάινουν εδω μεσα με κριτική διαθεση, απλά, αμόρφωτοι και ακαλλιεργητοι;

Δεν τους εμαθαν να διαβάζουν; Εμειναν στο "παπαγαλία" για τις εξετασεις και στα 2 βιβλία του Ομηρου; Δεν διαβασαν τίποτα; Δεν ανελυσαν τίποτα; Δεν καλλιέργησαν το μυαλό τους;


'Η ειναι θέμα καρδιάς;

Γιατί όσο ακαλλιεργητος και κατακριτικός και να εισαι, πάντα έρχεται εκείνο το δευτερολεπτο που αποφασίζεις αν θα μιλήσεις και πώς.
Αν θα θίξεις, αν θα πατήσεις στον αλλον για να κάνεις πράξη αυτό που θες. Να εισαι ανώτερος.
Ασχετα αν παιρνεις το ασανσερ και πεφτεις πιο κάτω ακόμα, δεν πειράζει, σημασία εχει η "παραμύθα".


Προβηληματισμούς που έχω πρωί πρωί...

Comments

sunnefoula said…
Καλησπέρα Λίλι! Αυτό που έχω διαπιστώσει από δικές μου αντιδράσεις αλλά και των γύρω μου, είναι ότι όλα παίζουν ρόλο.
Το τι θα σταματήσει τον καθένα από το να κριτικάρει τον άλλο δεν το ξέρουμε. Μπορεί να είναι η παιδεία, μπορεί η ανεκτικότητα, μπορεί το ότι συμφωνεί με τις απόψεις του, μπορεί το τακτ, ακόμα και το ότι δεν ενδιαφέρεται καν να ασχοληθεί
Μικρή ήμουν πολύ απόλυτη. Μόνο άσπρο και μαύρο, καλό και κακό, κρατώντας συνήθως τη γνώμη μου για μένα. Μεγαλώνοντας και φεύγοντας από το προστατευμένο περιβάλλον, αυτό άλλαξε. Άρχισα πιο εύκολα όχι μόνο να ανέχομαι αλλά και να δέχομαι τους άλλους.
(Δεν έχω χειρότερο από το να κάνω κάτι και να φάω τα μούτρα μου και να γυρίσει κάποιος να μου πει " στα λεγα εγώ"!)
NotHere said…
Επειδή είμαι από αυτούς που κάνουν κριτική, θα προσπαθήσω να δώσω κάποιες εξηγήσεις ώστε να μπορέσεις να μας νοιώσεις λίγο καλύτερα.
Αναρωτιέσαι αν "οσοι μπάινουν εδω μεσα με κριτική διαθεση, [είναι] απλά, αμόρφωτοι και ακαλλιεργητοι", αλλά εγώ θα σου αντιτάξω ότι η κριτική σκέψη και η διαμόρφωση κρίσης για κάθε τι που ακούει κάποιος, είναι βασικές ικανότητες και "αντανακλαστικά" που θα έπρεπε να έχει κάθε άνθρωπος. Είναι χαρακτηριστικά που δυστυχώς οι εξετάσεις και η "παπαγαλία" που αναφέρεις, όχι μόνο δε τα βοηθούν, αλλά είναι και από τις βασικές αιτίες που βρίσκονται σε τόσο μεγάλη έλλειψη. Η κριτική είναι η μόνη άμυνα που έχει ο άνθρωπος απέναντι σε όσα συμβαίνουν γύρω του και ταυτόχρονα ο τρόπος για προοδεύσει.
Οπότε το επόμενο ζήτημα που προκύπτει, αφού κάποιος έχει κάνει εσωτερικά την "αντανακλαστική" κριτική του, είναι το αν και πως θα την εκφράσει αυτή. Προσωπικά προσπαθώ να σιωπώ και να προσφέρω κριτική μόνο αν ο άλλος το ζητήσει συγκεκριμένα. Παρ' όλα αυτά, δεν τα καταφέρνω πάντα να συγκρατηθώ, μιας και κάποιες φορές είτε κάνω λάθος για το τι θέλει ο άλλος (ειδικά μέσα από το internet που δεν υπάρχει επαφή πρόσωπο με πρόσωπο), είτε πιστεύω πως από τη μία μπορώ να την κάνω την κριτική αρκετά ευγενικά ώστε να μην τον πειράξω και από την άλλη το όφελος που μπορεί να έχει ο άλλος είναι αρκετά μεγάλο ώστε να αξίζει το "ρίσκο". Άλλες φορές τα όρια μεταξύ κριτικής και απλής κουβέντας είναι απλά δυσδιάκριτα. Προσπαθώ πάντως να βελτιώνομε στην κρίση μου και να συγκρατούμε. Δεν το καταφέρνω πάντα, αλλά αυτός είναι ο στόχος μου.
Υπάρχουν φυσικά και άνθρωποι που ο μόνος λόγος που κάνουν κριτική είναι για να αισθανθούν ανώτεροι και καλύτερα με τον εαυτό τους, αλλά δεν είναι έτσι όλος ο κόσμος. Δε τους κατηγορώ - τους καταλαβαίνω. Αλλά το να πιστεύουμε ότι όλοι είναι έτσι, το θεωρώ λάθος.
Θα ήθελα εδώ να σημειώσω ότι συμφωνώ απόλυτα μαζί σου στο πόσο σημαντικό είναι να καταλαβαίνουμε τον άλλο, να τον νοιώθουμε, να συμπάσχουμε μαζί του, και αυτό είναι όντως θέμα παιδείας, καλλιέργειας και ανθρωπισμού. Είναι ο λόγος που πολλές φορές απλώς δεν πρέπει να ανοίγουμε το στόμα μας για να κάνουμε κριτική. Αλλά, το άλλο κομμάτι του εγκεφάλου μας που δεν ασχολείται με την ομιλία και την κατανόηση του πως νοιώθει ο άλλος, θα πρέπει πάντα και μόνιμα να διατηρεί την κριτική του στάση.

Και τώρα που τα έγραψα όλα αυτά, δεν ξέρω αν θα τα πάρεις ως κριτική και αν έπρεπε να τα γράψω ή όχι. Είναι το δίλημμα στο όποιο αναφέρθηκα ποιο πάνω και παραδέχτηκα ότι πολλές φορές κάνω λάθος επιλογές. Στη συγκεκριμένη περίπτωση θα θεωρήσω ότι απλώς συμπληρώνω σε όσα λες και δεν τα κριτικάρω.
Lili said…
Τι ωραία να λεει καποιος με ωραία λόγια αυτά που εσύ πασχίζεις να πεις.



(μ άρεσεις, μην ανησυχείς, δεν το πήρα ως κριτική γιατι πολύ απλά δεν ασχολήθηκες με μενα, δεν κριτίκαρες εμένα, δεν με πάτησες, αλλά εμπλούτισες με τη γνώμη σου το κείμενο. Very nice blogging)

Popular Posts